po zaleczeniu wyprysku na twojej skórze pojawiła się ciemna lub różowa plamka? Masz wklęsłe lub wypukłe blizny, w miejscach, gdzie kiedyś zmagałeś/aś się z trądzikiem? Chcesz zapobiec powstawaniu szpecących śladów po krostkach i wypryskach? Wyjaśnimy ci, skąd biorą się blizny potrądzikowe, jak je leczyć i im zapobiegać.
Spis treści
Dlaczego po trądziku zostają blizny i przebarwienia?
Na początek należy wyjaśnić, że to, co najczęściej uznajmy za blizny potrądzikowe, czyli różowawe lub jasnobrązowe plamki na skórze w miejscu po przebytym stanie zapalnym, to tak naprawdę nie blizny, a przebarwienia skórne. Tworzą się one w wyniku zaburzeń melanogenezy (produkcji barwnika ludzkiej skóry) w regenerującej się tkance. Są płytkie i najprostsze w usunięciu.
Przyczynami powstawania „prawdziwych” blizn po wypryskach trądzikowych i stanach zapalnych skóry jest uszkodzenie tak zwanej skóry właściwej i głębszych warstw naskórka. Organizm, odbudowując tkankę, zastępuje ją najpierw tkanką łączną włóknistą, a później rozpoczyna procesy gojenia i stymuluje produkcję kolagenu w danym miejscu. Jeżeli ilość syntezowanego kolagenu jest za mała, a proces odbudowy finalnie niewystarczający, wówczas w miejscu po zagojonym wyprysku pojawi się blizna zanikowa.
Blizny zanikowe to najczęstsze poza przebarwieniami zmiany spowodowane trądzikiem. Przyjmują postać nieregularnych wgłębień lub zapadnięć w tkance skórnej. Mogą mieć różną głębokość i wielkość. Z wiekiem nie znikają, co więcej mogą się uwydatnić w wyniku procesów starzenia i stopniowego zaniku kolagenu.
Czasami po trądziku możemy też obserwować blizny wypukłe, przybierające kształt niewielkich guzków. Nazywa się bliznami przerostowymi. Tworzą się na skutek niekontrolowanego rozrostu komórek po przebytym stanie zapalnym.
Co zwiększa skłonności do blizn i przebarwień po trądziku?
Nie trudno domyślić się, że głównym czynnikiem zwiększającym prawdopodobieństwo utworzenia się wyżej wymienionych blizn i przebarwień jest mechaniczna ingerencja. Jeśli wyciskamy lub rozdrapujemy zmiany trądzikowe, nie tylko dodatkowo uszkadzamy tkankę, ale również zwiększamy obszar potencjalnego stanu zapalnego. Na dłoniach, patyczkach, czy ekstraktorach (metalowych przyrządach do domowej ekstrakcji wyprysków) często znajdują się bakterie, które opóźniają gojenie się ran i mogą je nadkazić, prowadząc do stanu zapalnego.
Ryzyko powstania blizn i przebarwień zwiększa także niewłaściwa pielęgnacja twarzy – agresywny demakijaż, silne pocieranie twarzy ręcznikiem, peelingi mechaniczne z drobinkami, używanie szorstkich gąbek do twarzy. Wszystkie te czynności mogą prowadzić do „rozdrapania” wyprysków podobnie jak celowe ich wyciskanie.
Tworzeniu się blizn mogą także sprzyjać czynniki zewnętrzne takie jak zanieczyszczenia powietrza, substancje drażniące ze smogu czy dymu papierosowego, a nawet zła dieta (brak odpowiednich wartości odżywczych może wpływać na gojenie się tkanek). Niesprzyjające jest również działanie wolnych rodników w wyniku promieniowania UV, braku demakijażu, niedokładnego mycia twarzy czy używki. Wolne rodniki, zwane też utleniaczami to substancje, które atakują komórki skóry i powodują ich szybsze starzenie się i obumieranie. Dotyczy to również cennych włókien kolagenowych, których spadek może sprzyjać wytwarzaniu się blizn zanikowych oraz ich coraz mocniejszym uwidacznianiu się z czasem.
Wolne rodniki uszkadzają też naturalny płaszcz hydrolipidowy skóry, co może wpływać na samo wzmożone powstawanie krostek. Skóra ma bowiem obniżone zdolności obronne przed bakteriami, wirusami i innymi szkodliwymi drobnoustrojami. Łatwiej ją również nadkazić w sytuacji celowej lub przypadkowej ekstrakcji zaskórnika albo wyprysku.
Trzeba także zaznaczyć, że niektóre osoby mają po prostu skłonności genetyczne do powstawania blizn potrądzikowych.
Czy blizny potrądzikowe same znikną?
W przeciwieństwie do przebarwień, które z czasem samoistnie zmniejszają swoją pigmentację, a nawet znikają, blizny potrądzikowe nie zmniejszają się z wiekiem. Wgłębienia i wypukłości mogą nawet z czasem uwydatniać się. Dzieje się tak na skutek spadku produkcji kolagenu w skórze i zmniejszenia się jej elastyczności.
Jak usunąć przebarwienia potrądzikowe?
By pozbyć się plamek po krostkach i stanach zapalnych, należy przede wszystkim zadbać o odpowiedni peeling skóry. Dla cery trądzikowej najlepszy będzie peeling enzymatyczny lub chemiczny. W takich kosmetykach nie ma bowiem mikrogranulek, które mogłyby naruszać i uszkadzać skórę trądzikową, a nawet rozprowadzać patogeny poza obszar objęty trądzikiem, na zdrową skórę.
- Peeling enzymatyczny np. nasz peeling 3 enzymy tołpa.® dermo face sebio. opiera swoje działanie o enzymy. Nie zawiera kwasów ani drobinek. Nie wymaga pocierania skóry. Nie powoduje podrażnień mechanicznych. Mimo to doskonale złuszcza wierzchnie, przebarwione warstwy naskórka i pobudza procesy regeneracyjne skóry. Jednocześnie głęboko oczyszcza pory, zapobiega ich blokowaniu i późniejszemu występowaniu zaskórników i krostek. Innym przykładem może być nasz delikatny peeling enzymatyczny tołpa.® holistic, który wyrównuje koloryt skóry i rozjaśnia ją dzięki enzymom papainie i bromelaninie. Pomaga zwalczać przebarwienia, a ponadto zmniejsza ilość zaskórników, matuje i zwęża pory. Zwiększa też zdolności adaptogenne skóry, a więc jej odporność na działanie czynników zewnętrznych takich jak np. wolne rodniki.
- Peeling chemiczny zawierający kwasy AHA o działaniu oczyszczającym i złuszczającym jak np. nasz żel-peeling do mycia twarzy tołpa.® authentic. W naszym kosmetyku znajdują się czyste molekuły kwasu migdałowego (należącego do kwasów AHA), dzięki czemu usuwa on wierzchnią warstwę naskórka, dzięki czemu stopniowo zmniejsza widoczność przebarwień. Usuwa też najdrobniejsze zanieczyszczenia (co istotne przy trądziku), a jednocześnie wspomaga zachowanie równowagi: mikrobiomu, fizjologicznego pH i bariery hydrolipidowej, dzięki czemu skóra stopniowo zyskuje lepszą ochronę przeciwko bakteriom, wirusom i innym szkodliwym drobnoustrojom. Mniej potencjalnych nadkażeń to również mniejsze prawdopodobieństwo przebarwień i blizn.
Skuteczność w stopniowym rozjaśnianiu i usuwaniu przebarwień wykazują też kosmetyki zawierające witaminę C oraz witaminę A. Tę pierwszą w swoim składzie ma nasze rozjaśniające skoncentrowane serum holistic witamina C, które dodatkowo zmniejsza zaczerwienienia, wyrównuje koloryt skóry, zmniejsza widoczność naczynek oraz zwiększa zdolności adaptogenne skóry np. odporność na niekorzystny wpływ czynników zewnętrznych i stres.
Z kolei witaminę A (retinol) można znaleźć w witalizującym serum-boosterze liftingującym holistic retinol. Poza działaniem przeciwzmarszczkowym i ujędrniającym wyrównuje koloryt, niweluje przebarwienia i głęboko nawilża i także zwiększa zdolności adaptogenne tkanki.
Rozjaśnienie powierzchniowe blizn można także uzyskać poprzez stosowanie specjalnych kremów rozjaśniających na blizny. Można je stosować nie tylko w przypadku samych przebarwień potrądzikowych, ale i innych np. posłonecznych. Proponujemy nasz krem z serii estetic przebarwienia., który zawiera depigmentujące komórki macierzyste z kopru włoskiego oraz kwas hialuronowy. Dzięki temu poprawia elastyczność, stymuluje i wzmacnia naturalne zdolności regeneracyjne.
Jak usunąć blizny potrądzikowe?
Blizny wklęsłe i wypukłe po trądziku nie znikną w całości dzięki pielęgnacji. Można jednak poprawić ich wygląd i wspomóc regenerację skóry poprzez stosowanie kosmetyków przywracających równowagę mikrobiomu skóry i utrzymujących jej odpowiednie nawilżenie, a także zwalczających działanie wolnych rodników (zawierających antyoksydanty). Kluczowa jest również odbudowa włókien kolagenowych i utrzymanie ich w jak najlepszym stanie, by opóźnić ewentualne pogłębianie się blizn zanikowych i przerostowych. Cennymi antyoksydantami są między innymi torf lub borowina tołpa.®, które znajdziesz w składach wszystkich naszych kosmetyków. Cenne w spłycaniu blizn są także takie składniki jak retinoidy (witamina A i jej pochodne) oraz peelingi chemiczne o silnym stężeniu kwasów wykonywane w gabinetach kosmetycznych. Przenikają one do głębszych warstw skóry i mogą wspomóc jej regenerację oraz likwidację blizn.
Na co dzień pomocna może być też pielęgnacja z dodatkiem kwasu migdałowego i kwasu mlekowego czy glikolowego np. z serii tołpa.® authentic.
W celu całkowitego usunięcia blizn zanikowych i przerostowych konieczny jest niestety zabieg laserowy z użyciem lasera frakcyjnego lub radiofrekwencja mikroigłowa (termolifting).